Parlament Europejski i Rada (UE) zobowiązały w dyrektywie o ochronie osób zgłaszających naruszenia prawa Unii do implementacji przepisów w niej zawartych. Dokument wydany przez PE i Radę UE określił tylko cel jaki musi zostać osiągnięty przez wszystkie kraje członkowskie. Kraje członkowskie realizują ten cel wydając własne akty prawne.
Polska ustawa o sygnalistach
Na wprowadzenie przepisów krajowych ustawodawca europejski dawał 2 lata od momentu wejścia w życie dyrektywy. Jednak wiele państw do tematu zabrało się opieszale. Zalicza się do nich również Polska. Prace nad polską ustawą rozpoczęło Ministerstwo Rozwoju, Pracy i Technologii na początki 2021 r. Po paru miesiącach w sierpniu 2021 r. ze względu na zmiany na stanowisku ministra temat został przejęty przez Ministerstwo Rodziny i Polityki Społecznej.
Pierwszy projekt ustawy o sygnalistach
W październiku 2021 r. na stronie Rządowego Centrum Legislacji pojawił się pierwszy projekt ustawy. Został on skierowany do konsultacji publicznych. Konsultacje zakończyły się w połowie listopada 2021 r. Przedstawione stanowiska opiniodawców były bardzo obszerne. Zwracano m.in. uwagę na aspekty związane z ochroną danych osobowych, brakiem precyzji w kwestii organów właściwych, zaproponowanych kar za niedopełnienie obowiązków lub przekroczenie uprawnień. Projekt momentami wydawał się napisany „na kolanie”. Nie ma się co dziwić. Czas naglił, a zapytania zainteresowanych stron trafiały do Ministerstwa. Już wtedy było wiadomo, że ustawodawca krajowy nie zdąży z uchwaleniem przepisów do wymaganego terminu 17 grudnia 2021 r. Wszystkie przedstawione stanowiska zostały opublikowane na koniec roku 2021 r.
Drugi projekt ustawy o sygnalistach
Z drugim projektem ustawy mieliśmy okazję zapoznać się w kwietniu 2022 r. Warto przeczytać więcej na https://sygnalista24.info/nowy-projekt-ustawy-o-sygnalistach-z-dnia-6-04-2022r/. Aktualnie trwają konsultacje publiczne tylko w wybranych instytucjach. Czas oczekiwania na opinie nawet nie został doprecyzowany. Podmioty mają przedstawić swoje stanowiska w jak najkrótszym czasie. Zatem na ostateczny kształt ustawy o ochronie sygnalistów jeszcze poczekamy. Jak długo? Nikt poza Ministerstwem konkretnie nie wie. Do samego uchwalenia jest jeszcze kilka etapów, które akty prawne muszą przejść. Następnie vacatio legis – zaproponowane 2 miesiące – i kolejny miesiąc na realizację obowiązku w wymienionych podmiotach prawnych.